İş Analistleri, her zaman büyük ve kapsamlı projelerde görev almazlar. Hatta büyük projelerle ilgilendikleri dönemlerde bile, kapsamı dar olan ve adam/gün maliyeti düşük taleplerle ilgilenmek durumunda kalırlar. İşte bu “kapsamı küçük işler”, büyük projelere kıyasla analiz süreçlerinin daha hızlı yürütüldüğü işler olduğu için, hata yapılma olasılıkları da aynı oranda yükselmektedir.
İş birimlerine göre oldukça basit ve hatta analiz bile gerektirmeyecek düzeyde net gibi görünen bu talepler, “küçük işler” ya da C tipi işler sınıfında değerlendirilebilir. Ancak bu talepler, küçük görünseler bile risk potansiyeli anlamında büyük tehditler oluşturabilir. Çoğunlukla yapısallıktan uzak, birkaç cümle ile belirtilen ve bu her şeyin çok netmiş gibi göründüğü bu talepler özünde daha fazla dikkat gerektirir.
Bu gibi işlerde çözüm, genellikle talebin içinde gelir ve analiz edilecek bir şey yokmuş gibi görünür.
Biliyoruz ki; Basit Zordur
Küçük İşler, genellikle göründüğünden daha kapsamlı çıkma eğilimindedir. Basit ve kolay işlerde varsayımlar çok daha kolay yapıldığından detaylar daha kolay bir şekilde gözden kaçabilir. Her şey belirgin ve net görünür, analistler, talepte belirtilen doğrultuda işi yönlendirmeye yani doğrudan gereksinimleri çıkarmaya başlayabilirler.
Tam bu noktada doğrudan talep içindeki çözümlere odaklanmak analistleri hataya sürükleyen temel faktör olacaktır.
İş Analistlerinin temel sorumluluklarını hatırlayalım:
- Problemin Anlaşılması
- Çözümün Belirlenmesi
- Çözüme Ulaştıracak Gereksinimlerin Belirlenmesi
Yukarıdaki sıra ile iş analizi sürecini ele alan analistler için bu küçük işlerde 1 ve 2. madde iş birimi tarafından hazır olarak gelmiş gibi görünür. Böyle durumlarda doğrudan 3. maddeye, yani gereksinim analizine başlanması yanlış bir çözümün peşine takılma olasılığını arttırır.
Ayrıca, böyle durumlarda girilecek yanlış bir yoldan geri dönmek ve olası hatayı fark etmek için yeterli zaman olmayacaktır.
Gereksinim Analizine Başlamadan Önce Cevaplanması Gereken Sorular
- Talep, gerekli detayları içeriyor ve talep içerisinde adreslenen bir çözüm önerisi var mı?
- Sorunu gidermek için talepte belirtilen çözümler ve yönlendirmeler dışında farklı çözümler geliştirilebilir mi?
İş birimlerinden gelen talep ve beraberindeki çözüm önerisini sorgulamadan gereksinim analizi fazına geçildiğinde iş biriminin istediği karşılanmış olabilir, ancak büyük ihtimalle sistem için en iyi ve etkili çözümden de vazgeçilmiş olunur.
Özellikle basit görünen bu küçük işlerde iş analistlerinin problem ve çözüm için olabilecek alternatif olasılıkları da göz önünde bulundurmaları ve sorulması gereken sorulara cevaplar aramaları en az büyük işlerdeki kadar gereklidir.
Erman Akdeniz
BA-Works – Kıdemli İş Analisti