Bir önceki yazımızda, Design Sprint’in ilk gününün hangi adımlarla gerçekleştirilebileceğini paylaşmıştık. Bu yazımızda, Design Sprint’in ikinci gününde, akışın ve hikayenin oluşturularak prototipleme aşamasına nasıl getirilebileceğinin üzerinde duracağız.
Gün 2- Hedef: Akışı ve Hikayeyi Belirle, Karar Ver.
Adım 1: Yapılanları İnceleyelim, İlham Alalım
Ürünle ilgili uzun / kısa vadeli hedef, temel sorunlar ve çözümlemek istediklerinizi artık biliyorsunuz. Bunlara odaklanmadan önce, herhangi bir özelliğinden dolayı esinlendiğimiz, farklı sektörlerden olan firmaların araştırması yapılarak benchmark bakış açısıyla değerlendirilir.
Gitmek istediğiniz hedefe yönelik olarak araştırma yapılır. Örneğin, üzerinde çalıştığınız bir web sitesi ise, farklı sektörlerden örnek web siteleri incelenebilir; oluşturmaya çalıştığınız bir iş birliği ise daha önce yapılmış yurt içi ya da yurt dışı örnekleri incelenebilir. Burada hedef, ilham alınabilecek örneklerin ortaya çıkarılmasıdır.
Her katılımcı, 15 dk kendi araştırmasını yaparak board üzerine işler. Eğer bu adımda daha fazla durulması isteniyorsa, workshoptan bağımsız olarak daha önce araştırma yapılabilir.
- Seçtiği örnek (site linki, iş birliği yapan firmalar, incelenen ürün adı vs)
- Seçme sebebi
- Üzerinde çalıştığımız ürüne hangi özelliklerini alabiliriz? (UX, yeni bir iş kolu, güvenlik vs)
Adım 2: Başkalarının Paylaştıklarından İlham Alalım.
Katılımcıların yazdığı bu ilham verici bilgilere istinaden, herkes bireysel olarak ve sessiz bir şekilde, tek tek yazılanların üzerinden geçer ve kendine ilham olabilecek noktaları not alır. Burada yazılan bir cümle ya da bir özellik başkasının aklında bambaşka fikirlerin ortaya çıkmasına sebep olabilir. Dolayısıyla bu adımın bireysel olması oldukça önemlidir. Ayrılan süre, 10 dk’dır.
Adım 3: Bireysel Düşünelim; Akış Nasıl Olabilir?
Her katılımcı için aldığı notları özümseme ve 15 dk bireysel olarak üzerinde düşünme adımıdır. Ürüne bağlı olarak yazarak ya da çizerek düşünme yöntemi uygulanır. Ekranın ya da sürecin nasıl ilerleyeceği üzerine bireysel düşünme seansıdır. Bir önceki adımda alınan notlar düzenlenir, görselleştirilir, bir sürece yerleştirilir ve akış oluşturulur. Çizimin düzgün olmasına özenmeye gerek olmadığının, sadece bireysel bir zihin açma çalışması olduğunun altı özellikle çizilmelidir.
Adım 4: Çılgın 8 ile Görselleştirelim.
Görselleştirmenin ya da yazmanın bilinçaltındaki parçaları açığa çıkardığı kanıtlanmıştır. Bu çalışmada, üzerine zaman baskısını da ekleyerek, mükemmeli yakalamaya çalışmadan ürün için nelerin mümkün olduğu çizilir. Bu adım için 15dk süre verilir.
Bu bireysel adım için herkes bir adet A4 kağıt alır ve 3 kez katlanarak 8 adet sayfa oluşturulur. Her bir sayfaya çözüme yönelik herhangi bir bölüm çizilir. Örneğin, web sitesi giriş sayfası, iş birliği yapılan firma ile olan entegrasyon, ekranda tıklanan yerden diğer sayfaya geçiş vs. Her bir sayfa, ekran görüntüsü için 1 dk ayırarak toplamda 8 dk’da bu adımın tamamlanması hedeflenir. Her sayfada farklı bir özellik ele alınabileceği gibi, bir önceki sayfada yapılan çizimin farklı bir versiyonu da iteratif olarak farklılaşarak çizilebilir.
Adım 5: Fikrimizi Görselleştirerek Paylaşalım.
Bir önceki adımda çizilen ve akıllarda yeni kapılar açan çizimi zenginleştirerek bir konsept haline getirmek ve diğer katılımcıların fikrinizi kabul etmesini sağlayacak önemli bir adımdır.
Her katılımcı, 3’er adet A4 kağıt alır. Çözüm için nasıl bir yol izleyeceğini görseller ve yazılar ile kağıda aktarır. Katılımcılar tarafından incelenecek ve değerlendirilecek olan, çizimlerin güzelliği değil, fikirlerdir. Bu sebeple, çizimlerin yanına post-it’ler ile açıklayıcı metinler eklenebilir.
45 dk’lık bireysel çalışmanın sonunda tüm kağıtlar asılır ya da uzaktan çalışılıyorsa online ortama aktarılır. Her bir çözümün üzerinden teker teker geçilir. Burada sunumu yapan kişi, çizen değil; kolaylaştırıcı ya da karar verici kişi olmalıdır.
Bu anlatım sırasında, yine katılımcıların aklına yeni fikirler gelebilir ya da yeni soru işaretleri doğabilir. Tüm çözüm önerilerinin sunumu tamamlandığında, bu soruların üzerinden geçilmelidir.
Adım 6: Oylayalım, En Fazla Oy Alanları Görelim.
Üzerinden geçilen fikirler için bireysel düşünme ve oylama zamanı. Her katılımcı, en çok beğendiği 3 sayfaya nokta post-it yapıştırır. Bu zaman için ayrılan süre maksimum 10 dk olmalıdır.
Buradaki oylara göre, en fazla oy alan sayfalar bir araya getirilir. Tek kişinin çizdiği 3’lü sayfa en fazla oyu alabileceği gibi, birden fazla akış da birbiriyle yarış içerisinde olabilir. Bu durumda, birden fazla prototip şansı değerlendirilmelidir; böylece çeşitlilik sağlanarak birden fazla deneme şansı da elde edilir.
Adım 7: Hikayemizi Oluşturalım.
Seçilen sayfalar için Storyboard tekniği kullanılarak bir hikaye yaratılması aşamasıdır. Birlikte çalışılacak bu aktivite için ortak bir sayfa, board olmalıdır. Tek tek sayfalar üzerinden aşama aşama detaylandırılır ve mümkünse sayfanın içerisinde yer alacak fonksiyonlar da bu aşamada çıkarılır. Hep birlikte çıkarılabileceği gibi bireysel çalışma sonucunda tüm adımların yeniden değerlendirilmesi ile de yapılabilir.
Bu adımın en zorlayıcı kısmı, katılımcıların kendi düşüncelerini ifade ederken belirli bir yapı içinde konuşmamasından dolayı konunun dağılmaya müsait olmasıdır. Bu aşamada fasilitasyonu yapan kişiye ya da analistlere büyük rol düşer. Her sayfada neler olacağının belirlenmesi ve özellikle prototip sonrasında test edilecek adımların çıkarılması asıl hedef olmalı ve katılımcılar bu bilgiye göre yönlendirilmelidir.
Maksimum 1,5 saat verilecek bu aktivite sonunda hikayenin ve test adımlarının belirlenmiş olması gerekir.
Gizem Cildan
İş Analizi ve Süreç Tasarım Lideri, Content Writer BA Works